Conspiracy Theories & Gaming – Πως συνδέονται;
Οι θεωρίες συνωμοσίας – Conspiracy Theories – έχουν μεγάλη ομοιότητα μα τα χαρακτηριστικά ενός multiplatform παιχνιδιού επαυξημένης πραγματικότητας για υπολογιστές – εκτός του ότι είναι επικίνδυνες και στην πραγματική ζωή.
Όταν το QAnon εμφανίστηκε το 2017, ο σχεδιαστής παιχνιδιών Adrian Hon ένιωσε ότι κάτι του θύμιζε…
QAnon, όπως πολύ πιθανό να ξέρετε, είναι η δεξιά θεωρία συνωμοσίας – Conspiracy Theories – που περιστρέφεται γύρω από μια φιγούρα που ονομάζεται Q. Υποστηρίζει ότι το βαθύ κράτος – μια φερόμενη elit με επικεφαλής τους Μπαράκ Ομπάμα, Χίλαρι Κλίντον, Τζορτζ Σόρος και υποστηριζόμενοι από άλλες διασημότητες — συντονίζουν έναν παγκόσμιο δακτύλιο διακίνησης ναρκωτικών και παιδοφιλίας και σχεδιάζουν ένα αριστερό πραξικόπημα. Υποστηρίζουν επίσης ότι μόνο ο Ντόναλντ Τραμπ εμποδίζει ηρωικά την παραπάνω συνωμοσία.
Φυσικά, και πρόκειται για μια ανοησία!
Αυτό όμως που ήταν ενδιαφέρον για τον Hon ήταν το ύφος των ανοησιών. Καταρχήν, είναι εθιστικά συμμετοχικό. Όποτε το Q δημοσιεύει στοιχεία για τη συνωμοσία, αυτός (ή αυτή ή αυτοί) αφήνει ενδείξεις – “Q drops” – σε πίνακες εικόνων όπως το 8kun που είναι cryptic και open-ended. Το 2019, για παράδειγμα, διαβάζουμε τα εξής:
“[C] BEFORE [D]. [C]oats BEFORE [D]. The month of AUGUST is traditionally very HOT. You have more than you know.”
Δεδομένου ότι οι ενδείξεις είναι έμμεσες, εξαρτάται από τους οπαδούς/αναγνώστες του QAnon πως θα τα ερμηνεύσουν.
Φυσικά, όλοι τους ξεκινούν αμέσως να Googl-άρουν τις φράσεις και μετά μοιράζονται online τις δικά τους εξηγήσεις/έννοιες/νοήματα σχετικά με το τι σημαίνουν όλα αυτά. Μία εξήγηση για το παραπάνω “Q drop” είναι:
“Ο Αύγουστος είναι όταν ο Τραμπ θα φυλακίσει επιτέλους την Κλίντον!”
Το QAnon pack τίνει να είναι μέρος ενός τεράστιου crowdsourcing project που βλέπει τον εαυτό του να σπάει/αποκρυπτογραφεί ένα μυστήριο και το οποίο οδήγησε τον Hon να αναγνώρισει ότι το QAnon συμπεριφερόταν ακριβώς όπως ένα παιχνίδι εναλλακτικής πραγματικότητας ή ARG (Alternate Reality Game).
Τα παιχνίδια ARG έχουν σχεδιαστεί ώστε να είναι clue-cracking, Multiplatform scavenger hunts.
Συχνά χρησιμοποιούνται ως προώθηση (promos), πχ. για μια ταινία.
Ένα κινηματογραφικό στούντιο φυτεύει ένα κρυφό στοιχείο/ένδειξη στον κόσμο γύρω μας. Εάν το αναζητήσετε, το ανακαλύψετε και το Googl-άρετε, θα οδηγηθείτε σε εκατοντάδες περισσότερα/ες στοιχεία/ενδείξεις. Η λύση έχει ενσωματωποιηθεί εσκεμμένα σε διάφορες ιστοσελίδες, online βίντεο, χάρτες ακόμη και podcasts.
Το πρώτο μεγάλο ARG ονομάζεται The Beast. Δημιουργήθηκε το 2001 έως προώθηση της ταινίας του Steven Spielberg A.I. (Τεχνητή νοημοσύνη) και ξεκίνησε με μια αναφορά σε «sentient machine therapist» στα credits που αναγράφονται στην αφίσα της ταινίας.
Ο Hon ήταν μαθητής όταν το Beast κυκλοφόρησε και έγινε εμμονή για πολλούς ανά το κόσμο. Επίσης ήταν επόπτης (moderator) σε ένα φόρουμ συζήτησης όπου οι παίκτες αντάλλασαν λύσεις και ενδείξεις. Το παζλ λύθηκε περίπου πέντε μήνες μετά, και ο Hon εμπνεύστηκε τόσο πολύ που δημιούργησε τη δική του εταιρεία για να φτιάξει ARGs και το αποτέλεσμα ήταν να δημιουργήσει μαζί με τον αδερφό του Adrianτο το Perplex City ARG (το πιο γνωστό παιχνίδι του) το 2005. Εκτοτε υλοποίησε πολλά ακόμη παιχνίδια που γνώρισαν επιτυχία.
Γι’ αυτό το λόγο ο Hon είναι πεπεισμένος ότι η δυναμική του παιχνιδιού μας βοηθά να εξηγήσουμε γιατί το QAnon είναι μια σαγηνευτική συνωμοσία με τόση μεγάλη απήχηση παγκοσμίως. Συνδέεται με τα ψυχολογικά θέλγητρα που κάνουν ARGs τόσο διασκεδαστικά.
Πρώτα απ ‘όλα, το QAnon θέτει ένα μυστήριο που είναι τόσο μεγάλο -δυσεπίλυτο- που μπορεί να λυθεί μόνο με το crowdsourcing.
Φυσικά και είναι συναρπαστικό να συμμετέχετε μαζί με άλλους ανθρώπους σε κάτι μεγαλύτερο από τον εαυτό σας.
Επιπλέον, σε μετατρέπει σε πολεμιστή από τη άνεση της πολυθρόνας σου, και σε οδηγεί σε μια ηρωική αναζήτηση αλήθειας.
Δυστυχώς η αλήθεια -όπως αναφέρει ο Hon- είναι ότι απλά: “They’re looking for signals in the noise.”
Υπάρχει επίσης η συγκίνηση της δημιουργικότητας όπως μας αναφέρει ο Marc-André Argentino, δημόσιος μελετητής στο Concordia
Πανεπιστήμιο που ερευνά το QAnon.
Οι ακόλουθοι του QAnon δεν είναι απλά παθητικοί λήπτες “Q-drops”. Δημιουργούν με τη σειρά τους νέα βίντεο και κείμενα. Οι ακόλουθοι του Q συμπεριφέρονται σαν θρησκευτικοί οπαδοί που ερευνούν τα κείμενα της πίστης τους, και χειροτεχνούν ερμηνείες που γίνονται μέρος του επίσημου δόγματος.
Παρόμοια με ένα παιχνίδι ARG, το QAnon δίνει κοινωνικές ανταμοιβές στους οπαδούς του. Αν δηλαδή είστε οι πρώτοι που δημοσιεύετε μια νέα ανακάλυψη, τότε «Άλλοι άνθρωποι μπορούν να το δουν και ξεκινούν να το αναγνωρίζουν”. Αυτό προσφέρει στους οπαδούς social rewards.
Κατά κάποιο τρόπο, τα ARG’s και το QAnon είναι η πεμπτουσία της Conspiracy Theories κουλτούρας του Διαδικτύου. Ο ιστός πάντα προσέλκυε τη δημιουργία συνδέσμων/συμπερασμάτων του τύπου: “Αυτό συνδέεται με αυτό που συνδέεται με Αυτό”. Και ο κυβερνοχώρος διευκολύνει την εμμονή πολλών θεωριών στο ότι όλα είναι αλληλένδετα και προϊόν μιας παγκόσμιας συνομοσίας.
Μόλις ξεκινήσετε να σκέφτεστε με αυτόν τον τρόπο, καταλήγετε στο ότι ίσως, το QAnon ήταν σχεδόν αναπόφευκτο. Όπως επισημαίνει και ο λόγιος M. R. Sauter το Διαδίκτυο είναι εξαιρετικά -ίσως και ιδανικά- κατάλληλο για τη διαιώνηση θεωριών συνωμοσίας. «Είναι η χαρά του δημιουργώ συνδέσεις», μας λέει χαρακτηριστικά ο Sauter, σημειώνοντας παρόμοιες περιπτώσεις όπου προηγούμενες Conspiracy Theories έχουν εμφανίσει επίσης ιδιότητες τύπου ARG. Μια από αυτές ήταν το Climategate, όπου οι σκεπτικιστές της θεωρίας υπερθέρμανσης του πλανήτη (Global Warming) χάκαραν/απέκτησαν πρόσβαση σε πολλά emails από επιστήμονες του κλίματος και κατέληξαν σε παράλογα, αβάσιμα και αναπόδεικτα συμπεράσματα.
Οι κατασκευαστές ARG παιχνιδιών εδώ και καιρό ανησυχούν για αυτό το φαινόμενο και την αδυσώπητη, άγρια φύση του.
Εάν οι παίκτες λύσουν ένα παζλ, εθίζονται και λαχταρούν το επόμενο, ώστε να αντιμετωπίσουν περισσότερα, περισσότερα και ακόμη περισσότερα παζλ. Αλλά αυτό μπορεί να καταλήξει στην κατάσταση εμμονής του – να βλέπεις παζλ εκεί που δεν υπάρχουν.
Κάτι τέτοιο συνέβη με τη διαδικτυακή ομάδα που έλυσε το Beast, ένα μέλος πρότεινε τη «επίλυση 9/11». Ο Hon και oi άλλοι mods -ευτυχώς- έβαλαν τέλος σε αυτή την πρόταση, αλλά έδειξε το πόσο εύκολα ένα ARG μπορεί να καλλιεργήσει και οδηγήσει σε παραληρητικούς και έμμονους σκοπούς.
Ομοίως, και με το QAnon, to Conspiracy Theories έχει προωθηθεί επικίνδυνα από το περιθώριο στο mainstream. Σε ένα internal study του Facebook σύμφωνα με αναφορές βρήκαν εκατομμύρια ανθρώπους εγγεγραμένους σε διάφορους ιστότοπους QAnon και υποστηρικτές QAnon πρόσφατα κέρδισαν θέσεις στο Κογκρέσο στη Georgia και τη Florida.
Όλα αυτά υποδηλώνουν ότι το QAnon Conspiracy Theories -δυστυχώς- είναι απίθανο να εξασθενίσει σχετικά σύντομα. Μην ξεχνάμε ότι εκτός από το ιδεολογικές του ρίζες, τροφοδοτείται και με ένα από τα δυνατότερα συναισθήματα που προσφέρει το Διαδίκτυο: It’s Fun! 😄
