If you want to change the world, you don't own it; you share it,
Είναι σπάνιο να συναντήσεις ανθρώπους που είναι πραγματικά αλτρουιστές, που προσφέρουν αξιοσημείωτα δώρα στον κόσμο, δώρα από τα οποία θα μπορούσαν να επωφεληθούν πάρα πολύ αν τα κρατούσαν όλα για τον εαυτό τους.
Ο Μασαχίρο Χάρα (August 8, 1957) ήταν ένα τέτοιο άτομο. Το όνομά του δεν είναι και πολύ γνωστό, αλλά αυτό συνάδει με τον ταπεινό χαρακτήρα αυτού του σπουδαίου ανθρώπου – και το υπέροχο δώρο που έδωσε στον κόσμο: τον κωδικό QR (Γρήγορης Απόκρισης) που πλέον αποτελεί τη βάση του σύγχρονου συστήματος πληρωμών.
Το QR θα μπορούσε επίσης να σημαίνει «ήσυχα αξιοσημείωτο» ως μια συνοπτική περιγραφή του ίδιου του ανθρώπου. Για να καταλάβουμε γιατί, ας γυρίσουμε πίσω στο έτος 1992 στην Ιαπωνία. Φανταστείτε εκατοντάδες εργάτες σε ένα εργοστάσιο της Toyota να σαρώνουν δέκα διαφορετικούς γραμμωτούς κώδικες μόνο και μόνο για να εντοπίσουν ένα εξάρτημα αυτοκινήτου. Είναι εξαντλημένοι· το σύστημα είναι εξουθενωτικά αναποτελεσματικό.
O Μασαχίρο Χάρα, τότε ένας ήσυχος 35χρονος μηχανικός που λατρεύει να παίζει Γκο (Go) στα διαλείμματα για μεσημεριανό. Ενώ όλοι οι άλλοι παραπονιόντουσαν για το πρόβλημα, ο Χάρα ήθελε να το λύσει. Σε κάθε διάλειμμα για μεσημεριανό, κοιτάζει τις ασπρόμαυρες πέτρες στο ταμπλό, ελπίζοντας σε μια λαμπερή σπίθα.
Η επιμονή απέδωσε. Μια μέρα, συνειδητοποίησε ότι αν οι κώδικες μπορούσαν να λειτουργήσουν όπως το Go, όχι μόνο αριστερά και δεξιά αλλά και πάνω και κάτω, τότε πολύ περισσότερες πληροφορίες μπορούσαν να αποθηκευτούν στον ίδιο χώρο. Για έξι μήνες, ο Χάρα μελετά με εμμονή κάθε έντυπο υλικό που μπορεί να βρει: περιοδικά, εφημερίδες, φυλλάδια. Αναζητά το τέλειο μοτίβο που οι σαρωτές δεν θα μπερδέψουν ποτέ με τυχαίο κείμενο. Τελικά, το καταφέρνει: τοποθετεί τρία μικρά τετράγωνα σε μια συμπαγή δισδιάστατη μορφή (πάνω αριστερά, πάνω δεξιά και κάτω αριστερά) έτσι ώστε ένας σαρωτής κωδικών QR να μπορεί να εντοπίσει και να προσανατολίσει γρήγορα τον κώδικα, ανεξάρτητα από τη γωνία ή την απόσταση. Αυτά τα τρία μικρά τετράγωνα είναι γνωστά ως μοτίβα εύρεσης. Ο υπόλοιπος κώδικας αποτελείται από διάφορους τύπους κωδικοποιημένων πληροφοριών που αναπαρίστανται ως ένας λαβύρινθος από ασπρόμαυρες ενότητες (μεμονωμένα τετράγωνα). Μαζί, αυτά τα στοιχεία επιτρέπουν σε έναν κωδικό QR να αποθηκεύει μεγάλες ποσότητες δεδομένων σε μια συμπαγή μορφή που μπορεί να σαρωθεί γρήγορα και με ακρίβεια από οποιαδήποτε κατεύθυνση.
Το 1994, η Toyota ήθελε να κατοχυρώσει με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας την ιδέα του Χάρα και να χρεώσει δικαιώματα. Αλλά ο Χάρα σόκαρε τους πάντες αποφασίζοντας να τη δώσει εντελώς δωρεάν χωρίς κανένα τέλος αδειοδότησης. Οι συνάδελφοί του έμειναν άναυδοι, νομίζοντας ότι πρέπει να ήταν τρελός, αλλά ο Χάρα επέμεινε στην απόφασή του επειδή πίστευε σε κάτι μεγαλύτερο, ότι αν θέλεις να αλλάξεις τον κόσμο, δεν τον κατέχεις, τον μοιράζεσαι.
Σήμερα, οι κωδικοί QR επεξεργάζονται πάνω από 2 δισεκατομμύρια συναλλαγές μόνο στην Κίνα. Η παγκόσμια αγορά πληρωμών QR το 2024 ήταν 12,2 δισεκατομμύρια δολάρια και αναπτυσσόταν γρήγορα, σύμφωνα με έκθεση του Globe Newswire τον Μάρτιο του 2025. Και ο σπόρος όλης αυτής της ξέφρενης ανάπτυξης είναι αυτή η μεγαλοψυχία απόφαση ενός ταπεινού μηχανικού που κατάλαβε την αξία του να προσφέρει κάτι καλό στον κόσμο.
